Het Musée de l’ Homme heropent op 17 oktober na zes jaar opnieuw zijn deuren in een geheel gerenoveerd Palais de Chaillot (gebouwd in 1937). Het heeft met veerkracht de tand des tijds doorstaan en kent een bewogen geschiedenis. Het verhaal begint in 1882 met de opening van het Volkenkundig Museum van Trocadero op deze plek. Het wordt gehuisvest in de Passy-vleugel van het toenmalige Palais du Trocadéro, dat als enige gebouw de Wereldtentoonstelling van 1878 overleefde.
Het museum heeft vanaf het begin succes met zijn levensechte reconstructies op ware grootte. Zijn collectie van afgietsels en objecten trekt veel kunstenaars op zoek naar inspiratie. Picasso is zo’n trouwe bezoeker.
Maar het museum lijdt aan een chronisch gebrek aan middelen en het voortbestaan komt na enige tijd in gevaar. Dankzij de komst van de antropoloog Paul Rivet in 1928 herleeft de zieltogende instelling. Onder het Hoofd Antropologie van het National Museum of Natural History, durft men in Parijs weer te dromen van een mooie toekomst. De Tentoonstelling van 1937 komt op het juiste moment. Op de nominatie om te worden gesloopt, wordt het Paleis Trocadero eindelijk in ere hersteld.
Uit het centrale deel wordt de pompeuze in Spaans-Moorse stijl gebouwde hal verwijderd en vervangen door het strakke ontwerp van we nu kennen, terwijl de twee vleugels worden behouden en uitgebreid. Het nieuwe museum werd als “Museum van de Mens”, samen met een multidisciplinair onderzoekscentrum geopend op 20 juni 1938. Vanaf dat moment is het een gerenommeerde instelling dankzij de getalenteerde mannen en vrouwen die er werken. Het is in de Tweede Wereldoorlog de bakermat van de verzetgroep “Musee de l Homme”. Grote namen in de etnologie en antropologie zijn verbonden aan de instelling onder de oud-verzetstrijder Germaine Tillion die in mei 2015 is opgenomen in het Pantheon, Claude Lévi-Strauss, adjunct-directeur vanaf in 1949, Michel Leiris en directeur Jean Rouch.
In de jaren ’90, lanceert president Jacques Chirac een groot museum voor primitieve kunst dat het Musee de l Homme fataal dreigt te worden. Het verliest zijn volkenkundige collecties aan het Musée du Quai Branly in Parijs en aan MuCEM in Marseille.
De overdracht gaat niet zonder slag: het personeel gaat in staking, er volgen demonstraties en polemieken tussen onderzoekers. Ondertussen stort het bezoek aan het museum in.
Maar de pre-historicus Jean-Pierre Mohen mag een nieuw doel formuleren voor het nieuwe Museum van de Mens, dat naast Quai Branly zou passen. Het in 2004 ingediende plan is het uitgangspunt voor een grote renovatie. Het museum wordt in 2009 gesloten. De drie jaar werk, oorspronkelijk begroot op vijftig miljoen euro, lopen uit naar zes jaar en de kosten lopen op naar 96 miljoen voor dit pronkjuweeltje dat 700.000 voorwerpen en 30.000 prehistorische antropologische bezienswaardigheden herbergt. Met al die nieuwe grandeur en allure doet de naam “Museum van de Mens” een beetje vulgair aan, alsof het een reusachtige kermisattractie is. Dat is het zeker niet.