Redactie Eurozine, Simon Garnett, 30 maart 2023
(Hoe electorale impasse en verdeeldheid autoritaire ondermijning in de kaart speelt.
In onze vorige Eurozine-nieuwsbrief vestigden wij de aandacht op een in Eurozine gepubliceerd debat tussen de politieke wetenschappers John Keane en James Miller. Een botsing tussen categorisch verschillende opvattingen over democratie.
In zijn artikel “How democracies die, fast and slow”, waarschuwde Keane dat “stembiljetten (‘ballots’) democratie net zo effectief kunnen vernietigen als kogels (“bullets’) – en dat een democratisch gekozen
populistische regering typisch vrije en eerlijke verkiezingen, een onafhankelijke rechterlijke macht en de vrije pers binnen tien jaar zou afschaffen. “De retoriek,” schreef Keane, “klinkt en voelt als typisch democratisch. Maar de hedendaagse specialisten in de kunst van het politieke verleiden van de ontevredenen zijn de valse vrienden van de democratie.”Allemaal goed en wel, schreef Miller als antwoord, maar het is gemakkelijk om degenen wier eisen je niet aanstaan af te doen als demagogen. Zijn zij niet eerder schepsels van de frustratie van de moderne democratie waarin iedereen een directere rol wil spelen in de politieke besluitvorming?
Miller’s reductieve concept van democratie als “people power”, antwoordt Keane, gaat voorbij aan “de
manieren waarop het democratische gedachtegoed in de loop van haar geschiedenis herhaaldelijk wezenlijk is veranderd”. Democratie betekent nu “veel meer dan alleen maar vrije en eerlijke verkiezingen en volksvergaderingen. Het is een non-stop, oneindige proces tussen mensen en hun gekozen en vertrouwde vertegenwoordigers om misbruik van macht af te wenden.
Om dat principe uit te breiden naar de “biosfeer” is democratie niet te verwarren met
conservatisme. Integendeel, schrijft Keane: het is om “democratie te herdefiniëren als een kostbare
wijze van machtsdeling waarin mensen en hun leefomgeving gelijke aandacht krijgen
en gelijke kansen krijgen om zich te beschermen tegen de roofdieren die nu van plan zijn…
het leven op onze planeet te verwoesten”.
Een vorm van democide die aan de lijst van Keane kan worden toegevoegd is dood door impasse. Op 2 april, gaan de Bulgaren voor de vijfde keer in twee jaar naar de stembus. Gevangen in een permanente
verkiezingen, drijft het EU- en NAVO-lid steeds verder af naar de Russische invloedssfeer, zoals Rumena Filipova schrijft.
Ondertussen ligt de opkomst onder de veertig procent, waarbij de mensen steeds meer geloven dat een
zinvolle keuze niet bestaat. Om dit raadsel op te lossen moet de democratie nieuw leven worden ingeblazen…op manieren die verder gaan dan verkiezingen”, stelt de politiek analiste.
Culturele verdeeldheid wordt ook uitgebuit door pro-Russische krachten in buurland Noord-Macedonië, schrijft journalist Jovan Gjorgovski in een artikel dat voor het eerst werd gepubliceerd door New
Oost-Europa. Ondanks de eigen ervaring van Noord-Macedonië dat zijn identiteit wordt ontkend,
is de pro-Oekraïense lijn van de regering (N. Macedonië heeft bijna al zijn tanks gedoneerd)…niet populair.
Maar de afnemende steun voor de EU en de toenemende toenadering tot Servië “zijn niet alleen het gevolg van het resultaat van inmenging vanuit Moskou,” schrijft Gjorgovski. Het is ook de schuld van “het falen van Brussel om de kwestie met Bulgarije op te lossen en de toetredingsonderhandelingen te versnellen.
Ook om naar uit te kijken: Marta Havryshko’s schrijnende verslag over het systematische gebruik van verkrachting…en andere vormen van seksueel geweld door het Russische leger in Oekraïne, voor het eerst gepubliceerd door Spilne/Commons (waarschuwing: deze tekst bevat beschrijvingen van seksuele misdrijven); en Nergis Canefe over waarom de in het internationaal recht ingebouwde waarborgen van nationaal belang betekenen dat Rusland niet kan worden berecht voor de misdaad van agressie totdat een fundamenteel proces van juridische hervorming plaatsvindt.
Gepubliceerd 30 maart 2023 in Eurozine in het Engels
Bron: (https://www.eurozine.com/democracy-beyond-elections/)
© Eurozine. Translated with DeepL