Dit bericht is ook beschikbaar in: Nederlands (Dutch) Français (French) Deutsch (German)
Politiek in de EU wordt steeds Europeser, zo laten de verkiezingen voor het Europese Parlement zien. Maar even buiten de grens van de EU wordt politiek juist minder Europees. Landen op de westelijke Balkan en de Caucasus lijken zich van de EU af te wenden, concludeert Dimitar Bechev van Carnegie Europe.
Afgelopen weekend won de regerende Servische Progressieve Partij comfortabele meerderheden bij de herhalingsverkiezingen in de hoofdstad Belgrado en de stad Novi Sad. De stemming vond plaats vanwege onregelmatigheden in december 2023, die tot protesten van de oppositie leidden. De uitslag bevestigt de macht van president Aleksandar Vučić, inclusief zijn verhaal dat Servië in de wereld van vandaag veel meer opties heeft dan alleen het EU-lidmaatschap. Op 8 mei verwelkomde hij Xi Jinping in Belgrado om de “gezamenlijke toekomst” van China en Servië toe te juichen, terwijl er sprake was van een toestroom van strategische investeringen.
In buurland Noord-Macedonië verloren de zittende sociaaldemocraten zwaar van de rechtse Interne Macedonische Revolutionaire Organisatie – Democratische Partij voor Macedonische Nationale Eenheid (VMRO-DPMNE) bij de dubbele parlements- en presidentsverkiezingen op 8 mei.
Orbanisatie in plaats van EU-isering is de trend in Georgië, een andere hoopvolle lid. De regerende partij Georgian Dream heeft pro-Westerse protesten, druk van de EU en een veto van president Salome Zorabichvili getrotseerd en is doorgegaan met het aannemen van een Rusland-achtige “buitenlandse agenten” wet die het maatschappelijk middenveld dreigt te beknotten. Schokkend genoeg verscherpte het parlement de beperkingen tussen de tweede en derde lezing van het wetsvoorstel, waarbij het de verzoeken van de EU negeerde.
Pro-EU zijn lijkt niet veel stemmen te winnen in de Westelijke Balkan en Georgië. Erger nog, het trage tempo van de uitbreiding versterkt de staatsgreep en holt de aantrekkingskracht van de unie uit. Orbáns versie van Europa lijkt tegenwoordig het meest gewaardeerde politieke exportproduct van de EU te zijn.