Dit bericht is ook beschikbaar in: English (Engels) Français (Frans) Deutsch (Duits)
Uit: EU Observer. Het Europa vergrijst en de EU is niet klaar voor deze radicale demografische verandering, aldus Dubravka Šuica, de eerste EU-commissaris voor demografie, op 25 maart in Brussel. “Deze [verandering] vereist een grondige heroverweging van institutionele, politieke, economische en culturele kaders, we moeten de mentaliteit veranderen,” vertelde ze op een conferentie in Brussel.
De EU-commissaris waarschuwde dat hoewel deze verandering langzaam gaat en vaak onzichtbaar is voor de EU-burgers in hun dagelijks leven, ze ook zeer krachtig is en zeer moeilijk of onmogelijk terug te draaien, vooral in plattelandsgebieden. Vandaag de dag is een groeiend deel van de EU-bevolking ouder dan 65 jaar en een aanzienlijk aantal ouder dan 80 jaar. Tegen 2100 zal de EU-bevolking in de werkende leeftijd naar verwachting met 57,4 miljoen mensen zijn afgenomen.
Tegelijkertijd zal ongeveer de helft van de baby’s die nu in Europa worden geboren, ouder worden dan 100 jaar. “De uitdaging is ervoor te zorgen dat mensen zo lang als ze kunnen of willen actief blijven op de arbeidsmarkt en dat onze welvaartsstaten in balans blijven,” zei de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib.
Om maar één voorbeeld te noemen: de overheidsuitgaven zullen naar verwachting al stijgen van 24,6% van het BBP in 2019 tot bijna 27% in 2040. “Als we geen rekening houden met demografische trends en deze waar mogelijk verzachten, kunnen we uiteindelijk slaapwandelend in duistere scenario’s terechtkomen,” zei Šuica, verwijzend naar de druk op overheidsdiensten en pensioenen, het potentieel voor onvervulde banen, de druk op begrotingen of de negatieve impact op het concurrentievermogen.
Om deze demografische uitdagingen aan te pakken, is een langdurige inspanning en samenwerking op alle niveaus van de overheid en de samenleving nodig, zei de commissaris, die toegaf dat de EU-instellingen deze taak ook op zich moeten nemen om de portefeuille tijdens het volgende mandaat op een hoger niveau te brengen. “We hebben speciale structuren nodig om demografie in al haar aspecten te behandelen, gegevens te verzamelen, te analyseren en beleid voor te stellen”, zei Šuica, die eraan toevoegde dat de commissie ook “natuurlijke tegenhangers” in de Raad en het Europees Parlement nodig heeft om het werk voort te zetten.
Half oktober stelde de uitvoerende macht van de EU een “gereedschapskist” voor om de demografische veranderingen in Europa aan te pakken, na bezorgdheid van de lidstaten over de mogelijke gevolgen van een vergrijzende bevolking voor de overheidsfinanciën en de arbeidsmarkten.